Kojiri Tsutomu, Downtown Ruins, 1973-4Yakın zamanda bir seyahatten daha döndükten sonra batıya, kültürüne, ‘özgür’ basınına, demokrasisine dair uzun bir yazı dizisine başlamaya karar verdim. Ancak bu o yazı dizisinden bir tanesi değil, ufak bir girişi diyelim.
Bu akşam önüme peş peşe iki haber düştü. Biri Çin’in Laos’ta yaptığı hızlı tren ile ilgili Reuters’in haberi . Diğeri de bizzat ABD başkanı Joe Biden’ın paylaştığı video .
Joe Biden paylaştığı videoda Japonya’daki Hiroşima Barış Anıtı’na çelenk bırakıyor. ABD’nin attığı nükleer bomba için yapılan anıta ABD başkanı çelenk bırakıyor. Katil hiçbir şey olmamış gibi olay mahaline geliyor ve öldürdüklerini, öldürdükleriyle birlikte anıyor. 70 bin kişi Hiroşima’da, 40 bin kişi Nagazaki’de öldü. Sakat kalanlar, sakat doğanlar hariç.
Reuters’in haberine göre Çin, Laos’ta hızlı tren inşa ederek insanlığı bir kere daha pandemi riskiyle karşı karşıya bırakıyor. Bence sadece başlığı çevirmem yeterli ama siz merak ediyorsanız batılı bilim insanları ve dünyanın en özgür ajanslarından biri, trenle pandemi ilişkisini nasıl da görmüş detaylıca okuyabilirsiniz. Çevirip kendimi yoramayacağım.
İnsanlık tarihi boyunca yapılan en ‘sebepsiz’ katliamlardan biri Japonya’ya atılan nükleer bombalar. Savaş bitmişti, Japonya teslim olmuştu. Tek sebebi ABD’nin yeni dünya düzeni için yaptığı ilk güç gösterisiydi. ‘En büyük benim haberiniz olsun’ demek için yüz binden fazla insan öldürmüşlerdi. Bugüne kadar bırakın herhangi bir şekilde yargılanmayı, tazminat ödemeyi; Japon halkından özür dilemeyi bile kabul etmedi ABD. Lafla olsun özür bile dilemediler en yakın müttefikleri olan Japonya’dan. Peki Japonlar, yani Japon halkı? Ya da gururlu olmak tam olarak nedir?
Japonların gururlu insanlar olup olmadığını bilmiyorum. Bildiğim her kültürün kendine göre farklı yönleri, gariplikleri, artıları, eksileri var. Meşhur Japon mühendis azıcık hesap hatası yüzünden intihar edecek kadar gururlu olabilir ama belli ki başka bazı konularda o kadar da gururlu değilmiş. Katilleri mezarına çiçek bırakabildiğine göre.
Konumuz bu değil. Herkesin onuru, gururu kendine. Konumuz biz neden yıllardır Japon’ları acayip gururlu, nazik, saygılı vs insanlar olarak biliyoruz da Çinlileri kültürsüz, pis vs insanlar olarak tanıyoruz. Halbuki her ikisi de Asya’nın en eski, en köklü medeniyetlerinden. Batı medyasının ve kültürünün merceğinden yaşıyoruz çok uzun yıllardır hayatlarımızı. Batılıların iyi dedikleri iyi, gururlu dedikleri gururlu, kötü dedikleri kötü. İster buna Kuzey-Güney Kore üzerinden bakın, ister Japonya-Çin üzerinden, ister Rusya-Avrupa üzerinden, ister İran-Orta Doğu üzerinden bakın. İsterseniz de özgürlük nedir sorusu üzerinden. Bütün yanıtlar batıya çıkar. Arjantinli komşumun dediği gibi ‘yıllardır hiçbir iyiliğini, faydasını görmedik ama yine de hep kuzeye (ABD’ye) bakarız biz’.
Gerçek nedir, tren nasıl pandemiye sebep olabilir, gururlu insanlar neden kendi katillerini alkışlıyor? Bugün denk geldi iki tane örneği yazdım ama gidip gören, takip eden, okuyan için yıldıracak kadar çok örneği var bütün bu içeriklerin.